Proef. Het is een bekende klacht onder huurders. Zij mogen wél 1400 euro in de maand aan huur betalen, maar komen niet in aanmerking voor een hypotheek van 800 euro. Dat is volgens de Nationale Hypotheekgarantie (NHG) raar en daarom begint men samen met vier hypotheekaanbieders een experiment om mensen die relatief duur huren aan een koopwoningen te helpen.
“Het gaat bijvoorbeeld om mensen die 1200 of 1500 euro per maand betalen aan huur en nog geen hypotheek van 800 euro per maand kunnen krijgen volgens de huidige leennormen”, zegt Carla Muters van NHG tegenover NU.nl. “Dat is raar, want deze groep valt tussen wal en schip, en dat willen we met deze proef beter doen.”
Kritiek. Experts zijn kritisch op de plannen. Cody Hochstenbach, stadsgeograaf aan de Universiteit van Amsterdam, noemt het in experiment “een typisch voorbeeld van meer olie op het vuur gooien terwijl de boel al in de fik staat.”
Volgens Hochstenbach vinden veel mensen de plannen sympathiek omdat het de korte termijn goed kan uitpakken voor mensen. “Het lijkt als individu krom om meer huur dan hypotheek te betalen. Structureel bevordert het echter een kleine groep en benadeelt het een veel grotere groep: de prijzen zullen verder stijgen.”
Foutje. Verder zegt de geograaf dat het experiment verkeerd is opgezet. “Het neemt de hoge huren in de vrije sector als uitgangspunt om een verdere stijging van woonlasten te legitimeren en normaliseren. Dit initiatief verhoogt de hypotheeklasten. Maar, de uitdaging is niet om de hypotheken te verhogen, maar om juist de huren te verlagen.”
Ook Matthijs Korevaar, assistent-professor Finance aan de Erasmus Universiteit, is niet overtuigd. Hij denkt (net als Hochstenbach) dat het initiatief ervoor gaat zorgen dat de leennormen (voor een hypotheek) verruimd gaan worden. Dat is opvallend omdat je in Nederland al relatief veel voor een hypotheek kunt lenen.